انجام پایان نامه زبان شناسی

مقدمه 

زبان  به منظور برآورده کردن نیازهای مردم شکل گرفته و برطبق همین نیاز به شیوه ای کاربردی سازماندهی شده است (هلیدی، 1994؛ xiii). اگرچه از نظر علمی نمی توان هیچ زبانی را بر زبان دیگر برتری داد و زبانی را کامل تر یا ناقص تر از زبان دیگری دانست، اما می توان با احتیاط به این گفته استناد کرد که زبان ها با یکدیگر تفاوت هایی دارند. علت وجود این تفاوت ها را می توان بدین صورت توضیح داد. ابتدا باید گفت بر پایه ی آنچه در حوزه  ی علم زبان شناسی تاریخی  مطرح و بررسی می شود، هر زبان در طول دوران حیات خود مسیری از تغییر  و تکامل  را طی می کند. اگرچه ممکن است تعدادی از زبان ها در گذشته به صورت یک زبان مادر  بوده اند، به دلیل مهاجرت و دوری زبان های خویشاوند از یکدیگر، این زبان ها اکنون شباهت بسیار کمی با یکدیگر دارند. این تفاوت از آنجا ناشی می شود که سخنوران  هر زبان بر طبق نیاز خود از زبان استفاده می کنند. یعنی برپایه ی محیط، نیازها و فرهنگ خود، زبان را به شکل مورد استفاده ی خود شکل می دهند و واژگان  و اصطلاحات  خاص فرهنگی، بومی و ملی خود را می سازند.
در مقیاس کوچکتر درون یک جامعه با یک زبان مشترک، گویش ها و لهجه  ها فرایند مشابهی را طی می کنند که در نهایت سبب متمایز شدن آن ها از یکدیگر می شود. البته مشخص است که این تمایز  در حد تمایز میان زبان هایی که زمانی خویشاوند بوده اند و اکنون از یکدیگر جدا شده اند نیست، اما با این وجود تفاوت ها قابل تشخیص است و دلیل اثبات وجود این تفاوت ها، وجود عینی گویش ها و لهجه ها و تمایز بارز میان آنهاست.
استان کرمان در حال حاضر بزرگترین استان کشور از نظر مساحت می باشد که به تبع تعداد زیادی شهرستان، بخش و روستا دارد. این مناطق به دلایل زیادی از جمله بعد مسافت و تفاوت های فرهنگی عمده از نظر گونه  ی زبانی مورد استفاده بسیار با یکدیگر تفاوت دارند. بعضی از این تفاوت ها تا حدی است که به طور کامل باعث عدم درک متقابل  میان گویشور ان دو منطقه می شود. به عنوان مثال از گونه ی مورد استفاده در شهرستان های جنوبی استان کرمان مثل قلعه گنج، کهنوج و منوجان بر حسب معیارهای زبان شناسی ، می توان به عنوان یک زبان متفاوت با فارسی  نام برد؛ به این دلیل که این گونه ی زبانی به هیچ وجه برای گویشوران زبان فارسی در هیچ یک از مناطق دیگر کشور قابل فهم نیست. بر پایه ی مواردی که در بالا ذکر شد، استان کرمان یکی از مناطق پر تنوع از لحاظ گونه های زبانی است. گونه های موجود در این استان تا حد زیادی مطالعه و بررسی شده اند. اما مسلماً هنوز گستره ی بسیار وسیعی از گونه های زبانی خاص در این استان وجود دارد که نیازمند مطالعه و ثبت علمی هستند.
گویش جوشانی  متعلق به روستای جوشان ، از توابع بخش گلباف واقع در استان کرمان است. این روستا در 80 کیلومتری جنوب شهر کرمان واقع شده و تا مرکز بخش گلباف 30 کیلومتر فاصله دارد. این روستا خود شامل 7 روستای کوچکتر است که به ترتیب از شمال به جنوب عبارتند از حسن آباد، پشیش کوئیه، دهوئیه، جوشان، سعد آباد، محسن آباد و هشتادان. محکم ترین پیش بینی در مورد نام روستای جوشان این است که این روستا نام خود را از چشمه ی آب گرمی که در فاصله ی 4 کیلومتری این روستا واقع شده و از بارزترین ویژگی های یک چشمه ی آب گرم یعنی”جوشان” بودن گرفته است. تلفظ  معیار نام این روستا به صورت /ʤuʃɑn/ است؛ که البته نام خود روستا در گویش جوشانی /ʤewʃun/ است. گویش جوشانی به علت نزدیکی جغرافیایی به مرکز استان کرمان شباهت زیادی به گویش کرمانی پیدا کرده است. اما با این وجود تفاوت های چشمگیری با این گویش و در مجموع گویش معیار دارد.
هر گویش تعداد نسبتأ زیادی واژگان مختص به خود دارد. اما علاوه بر واژگان محلی و بومی، یک گویش، فرایندهای واجی  و همچنین نظام دستوری شامل صرف  و نحو  و بعضاً دستگاه واجی  مختص به خود را دارد که روی هم عواملی هستند که لهجه و آهنگ  خاص سخن گفتن ساکنین یک منطقه را تشکیل می دهند.

بیان مسئله  

از اصطلاحات پایه ی حوزه ی گویش شناسی می توان به “لهجه”، “گویش”، “گونه” و “زبان” اشاره کرد. “گونه” اصطلاحی خنثی است که صرف نظر از تفاوتهای مرتبط به لهجه، گویش و زبان، به آنچه که بدان تکلم می شود اطلاق می شود (چمبرز و ترادگیل ، 1998: 4). “لهجه” در مواردی به کار می رود که تفاوت میان یک یا چند گونه، آوایی/واجی باشد (همان). “گویش” به گونه هایی از یک زبان اطلاق می شود که علاوه بر تفاوتهای آوایی/واجی، تفاوتهای دستوری و واژگانی نیز داشته باشد و بین گویندگان و شنوندگان گویش های مختلف برقراری ارتباط – کمابیش- امکان-پذیر باشد (مک  کبه ، 274:2011). چنانچه تفاوت میان دو گونه زبان آنقدر زیاد باشد که برقراری ارتباط امکان پذیر نباشد، آن دو گونه دو “زبان” متفاوت هستند (چمبرز و ترادگیل، 1998: 4). بنابراین، هر زبان ممکن است دارای گویش ها و لهجه-های مختلف باشد. برای تشخیص زبان و گویش از یکدیگر از دو دسته معیارهای زبانی و غیرزبانی (سیاسی، فرهنگی، جغرافیایی) استفاده می شود که نه مطلق هستند و نه بر یکدیگر منطبق (مدرسی، 1391 : 168).
در انجام پایان نامه زبان شناسی حاضر تلاش می شود فرایندهای واجی، آوایی و واج-واژی  ویژه گویش جوشانی و همچنین شیوه ی منحصر به فرد در صرف افعال در زمان های مختلف در یک حالت  خاص از فعل  که در این گویش به کار می روند، استخراج و تحلیل  زبان شناختی شوند. به علاوه، این پژوهش سعی دارد علاوه بر ارائه ی دستگاه واجی گویش جوشانی، تفاوت های این گویش با گویش معیار را، در حوزه ی واجی و آوایی، واژگان و همچنین نظام صرفی و نحوی، گردآوری و مطرح کند.